مشاور حقوقی آنلاین
راهنمایی و نکات حقوقی کاربردی برای عموم و موکلان
در نظام حقوقی ایران، مهریه به عنوان یک حق شرعی و قانونی برای زن شناخته می‌شود که زوج موظف به پرداخت آن است. اما گاهی اوقات، مردان به دلیل مشکلات مالی، بیکاری، یا هزینه‌های سنگین زندگی، قادر به پرداخت مهریه به‌صورت یکجا نیستند. در چنین شرایطی، قانون این امکان را فراهم کرده است که زوج با ارائه دادخواست اعسار، درخواست تقسیط یا کاهش فشار مالی پرداخت مهریه را داشته باشد. در این مقاله، به بررسی جزئیات این دادخواست، شرایط قانونی آن، و یک نمونه متن رسمی برای ارائه به دادگاه می‌پردازیم.
دادخواست اعسار مهریه در واقع سندی است که مرد به دادگاه ارائه می‌دهد تا ناتوانی خود را در پرداخت یکجای مهریه همسرش اعلام کند. اگر دادگاه این دادخواست را بپذیرد، مهریه می‌تواند به‌صورت اقساطی پرداخت شود. این موضوع نه‌تنها از فشار مالی بیش‌ازحد بر مرد جلوگیری می‌کند، بلکه باعث جلوگیری از صدور حکم جلب نیز می‌شود.
طبق قانون مدنی ایران، مردی که ادعای اعسار از پرداخت مهریه را دارد، باید این موضوع را اثبات کند. برای این کار، وی می‌تواند اسناد مالی مانند فیش حقوقی، اجاره‌نامه منزل، استشهادیه شهود و سایر مدارک معتبر را به دادگاه ارائه دهد.
برای این‌که دادگاه با دادخواست اعسار موافقت کند، باید شرایطی رعایت شود:
عدم داشتن اموال کافی: مرد نباید دارایی قابل‌توجهی مانند ملک، خودرو گران‌قیمت، یا حساب بانکی قابل‌توجه داشته باشد.اثبات نداشتن درآمد کافی: دادگاه بررسی می‌کند که آیا درآمد زوج برای پرداخت یکجای مهریه کافی است یا خیر. اگر زوج حداقل‌های زندگی را به سختی تأمین کند، می‌تواند تقاضای تقسیط داشته باشد.شهادت شهود: برای اثبات اعسار، ارائه شهادت دو نفر که از وضعیت مالی زوج آگاه باشند، ضروری است. این شهود باید در دادگاه حاضر شده و شهادت دهند که مرد توانایی پرداخت مهریه را ندارد.عدم اشتغال به کار پردرآمد: اگر زوج در شغل پردرآمدی مشغول به کار باشد یا اموال ارزشمندی داشته باشد، احتمال رد شدن دادخواست او افزایش می‌یابد.
زوجی که قصد ارائه این دادخواست را دارد، باید مدارک زیر را تهیه کند:
پس از ثبت دادخواست در دادگاه خانواده، مراحل زیر طی می‌شود:
بررسی اولیه: دادگاه مدارک را بررسی کرده و در صورت کامل بودن، پرونده را به جریان می‌اندازد.دعوت از طرفین: جلسه‌ای برای رسیدگی برگزار می‌شود که در آن زوج و زوجه فرصت دفاع خواهند داشت.استماع شهادت شهود: اگر شهود معرفی شده‌اند، باید در دادگاه حضور پیدا کرده و شهادت دهند.صدور رأی: در صورت احراز اعسار، دادگاه میزان اقساط را تعیین کرده و زوج موظف به پرداخت آن در موعد مقرر خواهد بود.دادخواست اعسار مهریه یکی از مهم‌ترین ابزارهای قانونی برای مردانی است که به دلیل مشکلات اقتصادی، قادر به پرداخت مهریه همسر خود به‌صورت یکجا نیستند. تنظیم صحیح این دادخواست و ارائه مستندات کافی، می‌تواند مسیر حقوقی زوج را هموارتر کرده و از تبعات سنگین مالی و قانونی جلوگیری کند.
اگر نیاز به نمونه‌های بیشتری از دادخواست‌های حقوقی دارید، می‌توانید به نمونه دادخواست اعسار مهریه مراجعه کنید.